Partners in een samengesteld gezin: waar moet je op letten?

Als partners in een samengesteld gezin staan jullie voor een hele klus. We willen je niet ontmoedigen, integendeel, we zijn er om je te helpen om samen gelukkig te worden. Daarvoor is het essentieel om te beseffen dat partners in samengestelde gezinnen te maken krijgen met situaties die niet voorkomen in een kerngezin. Het is belangrijk om te voorkomen dat relatiestress de overhand krijgt. Wat is daarvoor nodig? Veel begrip, bewustwording en strategieën om hier zo goed mogelijk mee om te gaan.

Partners in een samengesteld gezin: druk van buitenaf

Relatiestress tussen partners in een samengesteld gezin wordt vaak veroorzaakt door externe druk. In een samengesteld gezin speelt de mening van ex-partners, kinderen, familieleden en vrienden mee. Veel stellen voelen extra druk om te slagen na een eerdere scheiding. Dit kan relatiestress veroorzaken. Je nieuwe samengesteld gezin brengt onvermijdelijk verwachtingen en spanningen met zich mee, zowel van binnen als buiten het gezin. Een effectieve manier om hiermee om te gaan, is bewust onderzoeken waar die druk vandaan komt. Komt de spanning vanuit je relatie of speelt de mening van anderen een rol? Merk je dat externe verwachtingen zwaar wegen, bespreek dit dan met je partner. Samen bepaal je welke meningen belangrijk zijn en welke niet. Sta stil bij wat écht werkt voor jullie, los van wat anderen denken. Hiermee versterk je jullie band.

Blijf niet vasthouden aan oude idealen

Een veelvoorkomende bron van stress in samengestelde gezinnen is het idee dat je nieuwe gezin vanzelf een kerngezin wordt. Dat gaat niet gebeuren. Een samengesteld gezin kan succesvol zijn en als een warm thuis voelen, maar het blijft fundamenteel anders dan een kerngezin. Door vast te houden aan het ideaal van een kerngezin creëer je onrealistische verwachtingen voor jezelf en anderen. Dit kan leiden tot frustratie en teleurstelling. In plaats daarvan is het belangrijk om te accepteren dat een samengesteld gezin een andere dynamiek en structuur heeft. Met dit besef kun je met meer begrip, geduld en realistische verwachtingen naar je nieuwe gezin kijken, zonder dat er problemen ontstaan. Zo schep je ruimte voor unieke manieren om samen een hechte band op te bouwen.

Familiebanden en nieuwe dynamieken

In een samengesteld gezin zijn de bestaande banden tussen ouders en kinderen vaak sterk en bepalend. Deze hechte relaties zorgen soms dat een nieuwe partner zich buitengesloten voelt. Dit kan spanning veroorzaken, vooral als er weinig begrip is voor de gevoeligheden binnen het gezin. Stel dat een moeder met haar twee zoons gaat samenwonen met haar nieuwe partner. De moeder en de jongens zijn gewend aan hun eigen manier van communiceren, bijvoorbeeld grapjes maken waar alleen zij de humor van inzien. Voor de nieuwe partner kan dit voelen alsof hij of zij er niet helemaal bij hoort. Dit is geen kwestie van onwil, maar een natuurlijke reactie op de sterke band die al bestaat. Door hierover te praten en elkaars gevoelens te erkennen, kunnen spanningen verminderen.

Partners in een samengesteld gezin: botsende gewoontes

Een samengesteld gezin brengt verschillende leefwerelden samen, met elk hun eigen gewoontes. Misschien is het ene gezin gewend om direct na het eten de tafel op te ruimen en de keuken netjes achter te laten, terwijl het andere gezin de afwas pas later op de avond doet. Het lijkt een klein verschil, maar het kan leiden tot irritaties. Voor kinderen (en soms ook voor volwassenen) kan het lastig zijn om deze verschillen te accepteren. De ene groep voelt zich ongehoord, terwijl de andere gezinsleden het idee hebben dat ze zich constant moeten aanpassen. Bespreek samen wat je belangrijk vindt en creëer een nieuwe routine. Leg kinderen uit dat iedereen gewend is aan verschillende manieren van doen, maar dat het belangrijk is om rekening met elkaar te houden. Hiermee toon je respect voor alle gezinsleden en werk je aan een gedeelde identiteit als gezin.

Communicatie: gemakkelijker gezegd dan gedaan

In samengestelde gezinnen is communicatie vaak een uitdaging. De gevoelens die hierbij komen kijken, maken gesprekken soms lastig. Een nieuwe partner kan zich bijvoorbeeld buitengesloten voelen als het bonuskind niet met hem of haar wil praten. Deze gevoelens kunnen omslaan in jaloezie als de ouder veel tijd besteedt aan het kind. Voor de ouder ontstaat op zijn beurt een verscheurd gevoel: de behoefte om ervoor het kind te zijn, maar ook de wens om de partner te steunen. Als dit patroon zich herhaalt, kan het leiden tot relatiestress. De nieuwe partner kan kritiek geven uit frustratie, terwijl de ouder defensief reageert om de harmonie te bewaren. Het erkennen van de gevoelens achter deze reacties, zoals hechtingspijn of het gevoel tekort te schieten, is een belangrijke stap om de gesprekken te hervatten. Een relatietherapeut kan hierbij op een effectieve manier helpen.

Tips om de balans te vinden in je samengesteld gezin

We geven hier enkele tips voor hoe je als partners in een samengesteld gezin de balans kunt vinden:

• Erken de verschillen
  Besef dat een samengesteld gezin anders is dan een kerngezin. Verwacht niet dat iedereen direct een eenheid vormt, maar werk hier geleidelijk aan.
• Communiceer open en regelmatig
  Bespreek niet alleen de praktische zaken, maar ook hoe jullie je voelen. Zorg voor een veilige ruimte waarin emoties gedeeld kunnen worden.
• Stel realistische verwachtingen
  Verwacht niet dat kinderen direct een nieuwe ouderfiguur accepteren of dat conflicten snel verdwijnen. Geef relaties de tijd om te groeien.
• Zorg voor gezamenlijke momenten
  Plan tijd als stel, ouder én als gezin. Dit helpt om de onderlinge band te versterken.

Patronen doorbreken met relatietherapie

Een van de belangrijkste lessen voor partners in een samengesteld gezin is dat iedereen in het gezin zijn eigen plek heeft, maar dat deze niet vaststaat. Ze kunnen groeien, veranderen en ontwikkelen. Daarvoor is er wel ruimte nodig voor erkenning en voldoende communicatie. Uiteindelijk draait het allemaal om balans: tussen het verleden en de toekomst en tussen loslaten en accepteren. Als de spanning blijft, kan een relatietherapeut helpen om patronen te doorbreken die binnen je samengesteld gezin tot relatiestress leiden.