Nieuw samengesteld gezin: waar loop je tegenaan?

Het samenstellen van een nieuw gezin is een avontuur. Laten we eerlijk zijn, het is er wel eentje met onverwachte bochten en obstakels en…. soms een diep dal. Een nieuw samengesteld gezin brengt unieke uitdagingen met zich mee zowel voor ouders als bonusouders. We belichten hier waar je zoal tegen aan kunt lopen en hoe je het beste met deze moeilijkheden omgaat. In veel gevallen kan relatietherapie nuttig zijn.

Wat is een bonusouder?

Een bonusouder, ook wel een stiefouder genoemd, is de nieuwe partner van een ouder die een band opbouwt met diens kinderen. Het woord “stiefouder” klinkt soms wat beladen, daarom geven veel mensen de voorkeur aan het woord “bonusouder”. Dit geeft een positiever gevoel. Het benadrukt dat deze volwassene iets extra’s toevoegt aan het gezin. Bonusouders vervangen niet de biologische ouder, maar bieden juist een extra bron van steun, liefde en begeleiding aan de kinderen. Ze kunnen daarmee een mooie aanvulling vormen op het leven van het kind en het gezin als geheel. Hoewel dit ideaal klinkt, kunnen er ook uitdagingen en spanningen ontstaan in deze dynamiek.

Omgaan met verschillende verwachtingen en wensen

Sta je op het punt om een nieuw samengesteld gezin te vormen? Vergeet dan niet dat iedereen met een eigen verhaal en eigen bagage komt. De ouder heeft al een band met de kinderen, terwijl de nieuwe partner nog aan het aftasten is wat zijn of haar rol precies kan zijn. Kinderen hebben ook hun eigen verwachtingen en wensen. Willen ze wel een bonusouder? Wat verwachten ze van het nieuw samengesteld gezin?
Praat openlijk over ieders verwachtingen en ieders rol binnen het nieuwe gezin. Neem de tijd om als partners én individueel te bepalen welke rol je jezelf toebedeelt. Bonusouders hoeven niet meteen een ouderrol op zich te nemen; begin met een meer vriendschappelijke rol en laat deze band groeien. Door open communicatie voorkom je dat iemand, ouder, bonusouder of kinderen, zich in een rol geduwd voelt die niet bij hem of haar past.

Nieuw samengesteld gezin en loyaliteitsconflicten

Loyaliteitsconflicten komen veel voor in samengestelde gezinnen. Kinderen voelen zich vaak verscheurd tussen hun ouders en een bonusouder, alsof ze partij moeten kiezen. Dit kan leiden tot schuldgevoelens en verwarring, vooral wanneer ze merken dat de band met de bonusouder hechter wordt. Tegelijkertijd voelen bonusouders zich soms buitengesloten wanneer ze niet worden betrokken bij beslissingen over het kind. Dit kan leiden tot spanning en frustratie in de nieuwe gezinsstructuur. Daarom is het essentieel dat beide ouders ruimte geven aan de gevoelens van het kind en duidelijk maken dat het niet hoeft te kiezen. Geduld en begrip vanuit de bonusouder zijn hierbij heel belangrijk, zodat het kind vrij is om van beide ouders te houden, zonder schuldgevoel.

Hoe ga je om met de invloed van ex-partners?

Een van de meest complexe factoren in een nieuw samengesteld gezin is de invloed van de ex-partner. Of het nu gaat om co-ouderschap, financiën of afspraken rondom vakanties, de aanwezigheid van een ex-partner blijft merkbaar. Zelfs al zijn de scheiding en de nieuwe relatie een feit, een ex-partner zal invloed blijven hebben op het nieuwe gezin. Het is daarom belangrijk om te beseffen dat ex-partners deel blijven uitmaken van het leven van de kinderen en dus indirect ook van jouw leven. Hoe ga je hiermee om? We geven je hieronder 5 adviezen om dit op een constructieve manier aan te pakken.

1. Creëer een stabiel en respectvol co-ouderschapsplan
Rechten, plichten en afspraken rondom opvoeding, vakanties en feestdagen vastleggen, biedt duidelijkheid en houvast. Dit voorkomt misverstanden en conflicten. Bespreek het plan met alle betrokkenen en zorg voor een eerlijke balans die rekening houdt met de behoeften van de kinderen en mogelijkheden van beide ouders.

2. Grenzen stellen en communiceren als team
Stel als nieuwe partners duidelijke grenzen over de invloed van de ex-partner op jullie nieuw samengesteld gezin. Bespreek belangrijke kwesties samen, zoals financiën en vakanties. Blijf daarbij respectvol communiceren. Door beslissingen als team te nemen en elkaar hierbij te betrekken, voorkom je frustraties en bied je stabiliteit voor het gezin.

3. Emotionele reacties en triggers herkennen
Ex-partners kunnen door emoties soms onverwachte reacties vertonen, zoals jaloezie of wrok, wat invloed kan hebben op het co-ouderschap en de kinderen. Herken deze emoties en blijf kalm en neutraal. Focus op het welzijn van de kinderen en de samenwerking met je partner, zonder je te laten meeslepen in emotionele spanningen.

4. Bescherm je relatie en versterk jullie band
Externe invloeden van een ex-partner kunnen spanning veroorzaken in je relatie. Bescherm jullie relatie door regelmatig samen tijd zonder kinderen in te plannen en belangrijke zaken rondom co-ouderschap op vaste momenten te bespreken. Zo voorkom je misverstanden en behoud je een sterke basis om deze externe uitdagingen samen aan te gaan.

5. Focus op het welzijn van de kinderen
Plaats de kinderen altijd centraal, ook als de band met de ex-partner moeilijk is. Vermijd negatief praten over de ex in hun aanwezigheid; dit voorkomt loyaliteitsconflicten. Focus op positieve ervaringen en het welzijn van de kinderen om een stabiele, veilige omgeving te creëren waarin ze zich op hun gemak voelen.

Nieuw samengesteld gezin: wanneer relatietherapie?

Relatietherapie kan helpen als jullie vastlopen in patronen die je moeilijk zelf kunt doorbreken. Vaak ontstaan er frustraties, omdat conflicten niet goed worden opgelost of doordat er te weinig openlijk gecommuniceerd wordt. Relatietherapie biedt jullie de kans om binnen een veilige omgeving patronen te herkennen, deze te doorbreken en een nieuwe balans te vinden.

Een belangrijk punt is dat je niet per se samen naar relatietherapie hoeft te gaan. Je kunt als bonusouder ook prima alleen naar therapie gaan, bijvoorbeeld als je merkt dat je tegen je eigen grenzen aanloopt of niet goed jouw plek kunt vinden in het nieuw samengesteld gezin. Een relatietherapeut kan je helpen om emoties en verwachtingen te verwerken en om je meer vertrouwen te geven in je rol binnen het gezin.